

ویشلای مجارستانی (که به اختصار ویشلا نامیده میشه) یه نژاد زیرک با جثۀ بزرگه که به ظاهر باشکوه، هوش و ذات پرشور معروفه. این نژاد شکاری اولین بار در مجارستان متولد شد و به عنوان یه رفیق باهوش برای ما آدمها تاریخچۀ دور و درازی داره. موی قهوهای، براق و کوتاهِ نژاد ویشلا واقعاً چشمگیر و زیباست. چشمهای درشت و گوشهای آویزون ویشلا باعث میشه این نژاد دوستداشتنی اما نجیب و اشرافی به نظر برسه.
طرفدارهای این نژاد، جدا از خصوصیات ظاهری و فیزیکی، عاشق ذات مهربون و وفادار ویشلا هستن که عین کنه به صاحبش میچسبه و از کنارش جُم نمیخوره. این نژاد از بودن کنار اعضای خانواده لذت میبره و مدام دوست داره صاحبشو خوشحال کنه. پس یه گزینۀ عالی برای خانوادههاست. اگه از خصوصیات اخلاقیش بپرسین، باید بگیم که ویشلا بسیار باهوش و تعلیمپذیره و همین باعث میشه به عنوان سگ کارگر حسابی به کار بیاد. این نژاد در نقشهای مختلف، از جمله شکار، جستجو و نجات و مسابقات ورزشی، عالی ظاهر میشه. انرژیِ ویشلا تمومی نداره. برای همین، به ورزش منظم احتیاج داره. در ضمن، اگه میخواین یه پاپی شاد و خوشبرخورد داشته باشین، از بازی و تحریک ذهنی غافل نشین.
اگه دنبال نژاد ویشلا میگردین، لطفاً یه سر به پناهگاهها بزنین. شما میتونین با به سرپرستی گرفتن این سگ ها، بهشون عشق بدین تا تو محیط سالم و دلپذیر بزرگ بشن. اما اگه قصد خرید دارین، حتماً یه جای معتبر رو انتخاب کنین. مو به مو تمام جزئیاتو در نظر بگیرین تا مطمئن بشین که فروشنده اصول اخلاقی رو زیر پا نمیذاره و سلامت سگ ها براش تو اولویته. فروشندههای معتبر به فکر سلامت و وضعیت روحی سگ ها هستن، معاینات لازم رو انجام میدن و یک محیط امن و سالم برای پاپی ها فراهم میکنن. اینطوری، با خیال راحت یه پاپی سالم و خوشحال به خونه میآرین و از روشهای غیر اخلاقی برای تولهکشی از حیوانات حمایت نمیکنین.
میدونیم که اکثر سگ ها مهربون و خونگرم هستن اما ویشلا دست همۀ نژادها رو از پشت بسته. این نژاد شکاری با جثۀ متوسط یه جور دیگه به صاحبش میچسبه و الحق که لقب «ویشلای کنه» برازندهشه! حالا این ویژگی از کجا میآد؟ همه چیز به گذشتۀ این نژاد برمیگرده: ویشلا اولین بار در مجارستان به عنوان سگ بازیاب پرورش داده شد که هیچوقت از کنار شکارچی جُم نمیخورد. این ویژگی تا به امروز در نژاد ویشلا دیده میشه. یعنی این نژاد ترجیح میده کنار پای شما بشینه یا با گرمای بدنش، پای شما رو گرم نگه داره. اگه دوست ندارین سگتون کل روز مثل سایه دنبال شما راه بیفته، بهتره یه نژاد دیگه انتخاب کنین.
اگه تمایل نژاد ویشلا به چسبیدن به آدمها رو کنار بذاریم، باید به این نکته توجه کنیم که این نژاد یه سگ کاری و پرتلاشه که از بیکار نموندن استقبال میکنه. یعنی عاشق اینه که یه کاری برای انجام دادن داشته باشه. مثلاً، سگتونو با خودتون به شکار ببرین، با هم بدوین یا برای تراپی یا درمان ازش کمک بگیرین. اگه میخواین نژاد ویشلا به بهترین دوست شما تبدیل بشه، حداقل روزی یک ساعت باهاش ورزش کنین. اگه به مسابقات و فعالیتهای ورزشی مخصوص سگ ها علاقه دارین، یادتون باشه که احتمالاً نژاد ویشلا از شرکت در این مسابقات استقبال میکنه.
ویشلا اولین، و تا اینجای کار تنها، نژادیـه که تا به حال پنج بار پشت سر هم در مسابقات زیبایی، سرعتی و فرمانبرداری به مقام قهرمانی رسیده. برای تربیت این نژاد حساس، از روشهای تقویت مثبت استفاده کنین. ویشلا خیلی زود یاد میگیره و به خاطر حواس قوی و غریزۀ محافظت، به عنوان سگ نگهبان عالی ظاهر میشه. ویشلا حسابی اهل گپ و گفته و با زوزه، ناله و خلاصه هر نوع سروصدای دیگه راجع به همه چی نظر میده. اگه به موقع این عادتُ کنترل نکنین، وقت و بیوقت پارس میکنه. با توجه به خصوصیاتی که گفته شد، جای تعجب نیست که ویشلا در طول روز به حضور صاحبش توی خونه نیاز داره تا به اندازۀ کافی از نظر ذهنی و جسمی فعالیت داشته باشه. در غیر این صورت، حوصلهش سر میره و دست به خرابکاری میزنه اما اگه کنار خانوادۀ مناسب زندگی کنه، به یه دوست سرزنده، دوستداشتنی و مهربون تبدیل میشه که هرچقدر بهش عشق بدین، ده برابر بهتون محبت میکنه.
نژاد ویشلا، که گاهی بهش سگ شکاری مجارستان گفته میشه، از نسل اون دسته از سگ های شکاریـه که بیش از هزار سال پیش توسط مجارها پرورش داده شد. بدون شک اشرافیان و فرماندهان نظامی از این سگ ها برای شکار پرنده و خرگوش استفاده میکردن. بعدها این سگ ها طوری پرورش داده شدن تا شکار رو پیدا کنن و برای صاحبشون بیارن.
تصاویر نخستین ویشلاها در هنرهای کهن موجوده. برای مثال، میشه به حکاکی قرن دهم اشاره کرد که تصویر یه سگ موکوتاه در کنار شکارچی مجارستانی رو نشون میده. در فصلی از نسخۀ دستی مربوط به قرن چهاردهم که در باب آداب بازداری نوشته شده، تصویر یه سگ شبیه به نژاد ویشلا نمایش داده شده.
تا قرن نوزده و اوایل قرن بیست، ویشلا یه نژاد منحصر به فرد با شامۀ بسیار قوی بود که پیوند نزدیکی با صاحبش داشت. در دوران جنگ جهانی اول، از این سگ شکاری با استعداد برای پیامرسانی استفاده میشد.
اما این نژاد بعد از جنگ جهانی اول و انتقام خونین جنگ جهانی دوم، به آستانۀ انقراض کشیده شد. خوشبختانه، نژاد ویشلا به بقای خودش ادامه داد و نخستین ویشلاها در اوایل دهۀ پنجاه میلادی به آمریکا وارد شدن.
در اون زمان، ظاهر این نژاد با سروشکل امروزش فرق داشت: پوزهش درازتر و جمجمهش استخوانیتر بود. بعضیها گوشهای دراز و ظاهر شکاری داشتن. رنگ بدن دستۀ دیگه از قهوهای شکلاتی گرفته تا سفید متغیر بود.
انجمن ویشلاهای آمریکا (Vizsla Club of America) در سال 1954 تأسیس شد و انجمن سگ های آمریکا (American Kennel Club) در سال 1960 این نژادُ به رسمیت شناخت. پرورشدهندهها تلاش کردن تا ظاهر استاندارد و امروزیِ ویشلا رو به عنوان یه نژاد متفاوت و اشرافی به ثبت برسونن.
امروزه، نژاد ویشلا به عنوان یه رفیق دوستداشتنی شناخته میشه که چندتا کار مختلف بلده. حتی تعدادی از ویشلاها بعد از حملۀ تروریستی در تاریخ 11 سپتامبر 2001، در محل سانحه به کار گرفته شدن.
این نژادِ نسبتاً محبوب، از بین 155 نژاد که توسط انجمن سگ های آمریکا به رسمیت شناخته شده، در رتبۀ 43 قرار داره.
نژاد ویشلا با خصوصیاتی مثل سرزندگی، محبت و صمیمیت توصیف میشه. توانایی یادگیری این نژاد بالاتر از حد متوسطه و شدیداً تمایل داره که کنار آدمها باشه. ویشلا به رام و مطیع بودن معروفه اما همیشه استثناء وجود داره. بعضی از ویشلاها کلهشق، پر شر و شور یا خجالتی هستن. اگه ویشلاها رو تنها بذارین، حوصلۀ این نژاد پرانرژی و ورزشکار سر میره و ممکنه خرابکاری به بار بیاره اما اگه آموزش، ورزش و همنشینی لازم رو به دست بیاره، رو دست این نژاد مهرطلب تو دنیا نیست.
لازمه که نژاد ویشلا، مثل بقیۀ سگ ها، به موقع اجتماعی بشه. یعنی از کوچیکی در معرض آدمها، مکانها، صداها و تجارب مختلف قرار بگیره تا به یه سگ مودب و خوشبرخورد تبدیل بشه.
روی هم رفته، ویشلا نژاد سالمیـه اما مثل همۀ نژادها، مستعد بعضی بیماریهاست. البته لزوماً همۀ ویشلاها به این بیماریها مبتلا نمیشن ولی اگه به فکر نگهداری از این نژاد هستین، بهتره به نکات زیر توجه کنین. بیماریهای زیر در بین ویشلاها دیده میشه:
اختلالی که باعث تشنج میشه. این وضعیت با دارو قابل کنترله اما درمان نمیشه. اگه این اختلال به درستی کنترل بشه، سگ شما میتونه یه زندگی شاد و سالم داشته باشه.
یه بیماری ارثی که باعث میشه استخوان ران از مفصل لگن جدا بشه. بعضی از سگ ها در یک یا دو پای عقب دچار درد و مشکل میشن اما ممکنه سگ شما بدون علائم آزاردهنده دچار بیماری دیسپلازی لگن باشه. هر چه سن سگ بالا میره، خطر آرتروز وجود داره. انجمن ارتوپدی حیوانات یا برنامۀ بهبود لگن در دانشگاه پنسلوانیا برای معاینۀ دیسپلازی لگن با اشعۀ ایکس تصویربرداری انجام میدن. سگ های مبتلا به دیسپلازی لگن نباید جفتگیری کنن. اگه قصد خرید پاپی دارین، از پرورشدهنده بخواین با مدرک بهتون نشون بده که پدر و مادر از نظر دیسپلازی لگن آزمایش شدن و مشکل ندارن. دیسپلازی لگن یه بیماری ارثیـه اما عوامل محیطی، مثل رشد سریع به خاطر رژیم غذایی پرکالری یا جراحت ناشی از زمین خوردن یا لیز خوردن روی زمین، مزید بر علت میشه.
اگه غدۀ تیروئید کمتر از حالت عادی هورمون تیروئید ترشح کنه، اختلال کمکاری تیروئید رخ میده که ناباروری یکی از نشونههای خفیف این وضعیته. از جمله علائم بارز این بیماری میشه به چاقی، کسالت ذهنی، حالت افتاده و خمار پلکها، کاهش سطح انرژی و چرخۀ فحلی نامنظم اشاره کرد. موی بدن سگ زبر و شکننده میشه و ریزش پیدا میکنه اما پوست تیره و کلفت میشه. کمکاری تیروئید با مصرف روزانۀ دارو قابل درمانه و مصرف دارو تا پایان عمر ادامه داره. اگه سگ شما هر روز و به صورت منظم از داروهای تیروئید استفاده کنه، یه زندگی شاد و سالم رو پشت سر میذاره.
سومین سرطان شایع در سگ ها که در قسمتهای مختلف بدن، شامل طحال، دستگاه گوارش، غدد لنفاوی، کبد و مغز استخوان، ظاهر میشه. شیمیدرمانی راه علاج این سرطانه و تقریباً 80 درصد از سگ ها شفا پیدا میکنن.
نوعی اختلال زوال چشم که در نهایت، با از بین رفتن گیرندههای نور در پشت چشم، باعث از دست رفتن بینایی میشه. این وضعیت تا چند سال قبل از بروز نشانههای نابینایی در سگ ها قابل تشخیصه. خوشبختانه، سگ ها میتونن برای جبران نابینایی از بقیۀ حواس کمک بگیرن و سگ نابینا میتونه یه زندگی شاد و خوب داشته باشه. فقط یادتون باشه اسباب و اثاثیۀ خونه رو زیاد جابهجا نکنین و تغییر دکور ندین. پرورشدهندگان معتبر هر سال سگ ها رو برای چکآپ چشم نزد دامپزشک میبرن و به سگ های مبتلا به این بیماری اجازۀ جفتگیری نمیدن.
ورزش، ورزش، ورزش به انضمام کار (در قالب فعالیتهای ورزشی یا درمانی) کلید برقراری ارتباط شاد و سالم با نژاد ویشلاست. حداقل دوبار در روز، هر بار به مدت نیمساعت، با ویشلا پیادهروی کنین، بدوین یا یه چیزی برای سگتون پرت کنین تا بره و اونُ برای شما بیاره. در غیر این صورت، سگتون دست به خرابکاری میزنه و از کنترل خارج میشه. برای تربیت ویشلا، مهربون و صبور باشین. هرگز سراغ تنبیه نرین. چون به روشهای تقویت مثبت، مثل تعریف کردن، بازی و تشویقی، بهتر جواب میده. اگه میخواین بهتر به نتیجه برسین، به محض آوردن پاپی به خونه، کار آموزشُ شروع کنین. کافیه چند بار در روز، هر بار به مدت چند دقیقه، با سگتون تمرین کنین.
ویشلا یه نژاد خونگرمه که باید داخل خونه با شما زندگی کنه. دور حیاط حصار بکشین تا یه محوطۀ امن برای بازی داشته باشه. یادتون باشه اگه زیر زمین حصار الکترونیکی بکشین، سگ شما در برابر بقیۀ سگ ها که وارد حیاط میشن، مصونیت پیدا نمیکنه. ویشلا، به عنوان یه نژاد شکاری، عاشق جویدنه. پس کلی اسباببازی جویدنی در اختیارش بذارین و مرتب عروسکها رو عوض کنین تا حوصلهش سر نره و به اسباب و اثاثیه، کفش یا سایر وسایل گرون قیمت حمله نکنه.
موی کوتاه و نرم ویشلا محکم به بدنش چسبیده و در انواع طیفهای قهوهای دیده میشه. رنگ چشم و پوزۀ این نژاد هم قهوهایه. بعضی از پرورشدهندهها نژاد ویشلا رو با موی بلند یا در رنگهای مختلف (ماهونی تیره یا زرد کمرنگ یا چند لکۀ سفید روی سینه یا پنجهها) یا با پوزۀ مشکی میفروشن که این ویژگیها جزو استانداردهای نژاد ویشلا نیست و ممنوعه. برای پیرایش موی بدن ویشلا، کافیه با یه برس موها رو شونه بزنین و بعد با یه پارچۀ نمدار تمیزش کنین.
ماهی یه بار ناخنها رو کوتاه کنین. اگه ناخنهاش به زمین میخوره، یعنی بلند شده و وقت کوتاهی رسیده. با کوتاه نگه داشتن ناخنها، از بروز مشکل و عفونت جلوگیری میشه و وقتی سگتون با هیجان به استقبالتون میآد، پاهاتون زخم نمیشه. سگتونُ از کوچیکی به مسواک و معاینه عادت بدین. مرتب پنجهها و داخل گوش و دهن رو معاینه کنین (سگ ها روی پنجههاشون حساسن).
موقع پیرایش ازش تعریف کنین و بهش جایزه بدین تا به این شرایط عادت کنه و وقتی بزرگتر شد، از معاینۀ دامپزشک و سالن آرایشگاه نترسه.
ویشلا یه نژاد دوستداشتنی و مهربونه که از توجه و محبت خسته نمیشه. انگار هنوز قدردان تلاش آدمهاییـه که جلوی انقراض این نژادُ گرفتن. ویشلا یه رفیق وفادار و باهوشه و به کسی نیاز داره که نیازهای جسمی و ذهنی این نژادُ درک میکنه. در عین حال، به یه صاحب فعال احتیاج داره که برای اجتماعی کردن و تربیت این نژاد وقت میذاره.
اگه برای نگهداری و آموزش ویشلا ها نیاز به کمک دارین، این رو بدونین که متخصصین کایندول کنارتونن تا به راحتی بتونین یه سگ مودب، سالم و دوست داشتنی داشته باشین. فقط کافیه با ما تماس بگیرین و یا فرم مشاوره کایندول رو پر کنین.
اولین نفری باشین که دیدگاه خود را می نویسد.