به اشتراک بگذارید در

dalmation

دالمیشن: تاریخچه، خصوصیات رفتاری و وضعیت سلامت

احتمالاً دالمیشن، به خاطر ظاهر سلطنتی و خال‌های روی بدنش، یکی از معروف‌ترین نژادهای سگ روی زمینه. خیلی‌ها عاشق ظاهر جذاب دالمیشن هستن اما مطمئناً این نژاد برای همه مناسب نیست. دالمیشن‌ها عاشق اینن که با صاحب‌شون وقت بگذرونن و یه رفیق عالی به شمار می‌آن اما کنار اومدن با حجم انرژی این نژاد کار هر کسی نیست.

چند حقیقت درمورد نژاد دالمیشن

  • زادگاه: کرواسی (منطقۀ دالماسی)
  • جثه: بزرگ
  • گروه نژادی: غیر ورزشی/ کاری
  • طول عمر: 10 تا 13 سال
  • پوشش بدن: کوتاه و متراکم، خال‌های سیاه یا جگری روی زمینۀ سفید
  • خصوصیات اخلاقی: پرانرژی، بازیگوش، وفادار
  • نیاز به ورزش: زیاد
  • تربیت: دالمیشن‌ها باهوش اما مستقل و لجباز هستن. تقویت مثبت با استفاده از تشویقی، تعریف و پاداش، بهتر از بقیۀ روش‌ها جواب می‌ده. هر چه کار آموزش زودتر شروع بشه و تداوم داشته باشه، الگوی رفتاری بهتر شکل می‌گیره.
  • پیرایش: ریزش مو متوسط، مرتب موها رو شونه بزنین و هر چند وقت یک بار، حمام کنین
  • وضعیت سلامتی: در کل سالمه اما یه سری مشکلات نژادی داره. مثلاً، مدل سوخت و ساز این نژاد منحصر به فرده و به همین دلیل مستعد سنگ کلیه‌ست. پس تغذیۀ مناسب و دسترسی به آب شیرین خیلی مهمه.
  • در فرهنگ پاپ، این نژاد به عنوان ستارۀ کارتون دیزنی به نام «101 سگ خالدار» شناخته می‌شه.
  • القاب دالمیشن در طول تاریخ: سگ درشکه‌چی انگلیس، سگ درشکه‌چی، سگ خالدار

مرور کلی

نژاد دالمیشن با این هدف به وجود اومد تا کنار درشکه بدوه، راهزن‌ها رو دور کنه و به شکوه و زیبایی مسافران اشرافی داخل کالسکه اضافه کنه. پس جای تعجب نیست که در دنیای امروز، ظرفیت دالمیشن‌ها برای ورزش بالاست و برای کسایی که می‌دون، اسکیت‌سواری یا دوچرخه‌سواری می‌کنن، عالیه.
دالمیشن حتماً باید هر روز به اندازۀ کافی ورزش کنه وگرنه گرفتار مشکلات رفتاری می‌شه. اگه قصد نگهداری از دالمیشن دارین، حواس‌تون باشه این نژاد هم خیلی فعالیه و هم خیلی باهوش.
لازمه دالمیشن از کوچیکی آموزش ببینه تا طبق قوانین خاص رفتار کنه، وگرنه خودش ریاست همه چیزو به دست می‌گیره. این نژاد یه کوچولو کله‌شقه. پس باید سفت و سخت و مداوم تربیتش کنین. از طرفی، دالمیشن‌ها حساس هستن و تنبیه و روش‌های سخت‌گیرانه روی این نژاد جواب نمی‌ده. اگه می‌خواین سگ‌تون به خوبی تربیت بشه، باید از روش تقویت مثبت استفاده کنین. برای آموزش صحیح، کافیه یه سر به مقاله‌ی “تقویت مثبت؛ چوب جادوی تربیت” بزنین و اطلاعات‌تون رو بالا ببرین. گفته می‌شه بدرفتاری یا تنبیه تا همیشه تو ذهن دالمیشن‌ها می‌مونه پس از متدهای آموزشی قدیمی که منسوخ شدن، استفاده نکنین. اگه این نژاد از کوچیکی اجتماعی بشه، با بقیۀ حیوانات و بچه‌ها کنار می‌آد و یه همبازی عالی برای بچه‌هاست (البته به شرط اینکه بچه‌ها سگ‌تون برای ارتباط برقرار کردن آموزش ببینن).

خصوصیات اصلی دالمیشن

خالدار: دالمیشن به خال‌های سیاه یا جگری معروفه که معمولاً گرد یا بیضی شکل هستن و در کل بدن سگ دیده می‌شن.
متوسط: جثۀ دالمیشن‌ها متوسطه. معمولاً 48 تا 58 سانتی متر قد و 18 تا 30 کیلوگرم وزن دارن. عضلانی و شیک هستن.
وفادار و مهربون: دالمیشن‌ها به مهربونی و وفاداری معروفن. خیلی به خانواده وابسته‌ن و یه رفیق و همدم عالی برای ما آدم‌ها به شمار می‌آن.
پرانرژی: دالمیشن‌ها خیلی پرانرژی هستن و به ورزش نیاز دارن. بیشتر برای خانواده‌های فعال مناسبن.
لجباز: دالمیشن کله‌شقه. پس باید به موقع آموزش ببینه و اجتماعی بشه.
مستعد بیماری: دالمیشن مستعد برخی بیماری‌هاست؛ مثل ناشنوایی، سنگ کلیه و آلرژی.

dalmation

تاریخچه دالمیشن

درمورد خاستگاه دالمیشن اطلاعات نداریم. گفته می‌شه این نژاد خالدار همراه با گروه‌های عشایری رومانیایی‌ها، یا کولی‌ها، سفر می‌کرد و معلوم نیست اولین بار در کجا ظاهر شد.
یه زمانی دالمیشن در دالماسی اقامت داشت که استانی واقع در ساحل شرقی دریای آدریاتیکه و امروزه تحت عنوان کرواسی شناخته می‌شه. درواقع، اسم دالمیشن برگرفته از همین استانه. از دیرباز، نژاد دالمیشن در مشاغل مختلف به کار گرفته می‌شد و هیچ وقت منحصر به یه حوزۀ خاص نبود. در دالماسی از این نژاد به عنوان سگ نگهبان استفاده می‌شد و از جمله وظایف دیگۀ دالمیشن می‌شه به سگ گله، موش‌گیر، سگ شکار، سیرک و درشکه اشاره کرد.
اما در انگلیس، دالمیشن یک وظیفۀ مشخص داشت که همون سگ درشکه بود. در انگلیس از دالمیشن برای باز کردن راه اسب‌ها استفاده می‌شد و وقتی برای استراحت توقف می‌کردن، از درشکه و اسب‌ها محافظت می‌کرد. تا امروز، دالمیشن به طور غریزی پیوند خاصی با اسب‌ها داره.
این علاقه باعث شد دالمیشن در آمریکا مسیر متفاوتی رو دنبال کنه. این نژاد در آمریکا تبدیل به سگ آتش نشان شد. یعنی همراه با اسب‌ها به دل آتش می‌زد، در هنگام آتش‌سوزی مواظب تجهیزات بود و حتی گاهی به نجات جون آدم‌ها کمک می‌کرد. وقتی دورۀ این چیزها خوابید، دالمیشن به ایستگاه آتش نشانی برگشت و دوباره به عنوان سگ نگهبان مشغول به کار شد. امروزه، اکثر دالمیشن‌ها سگ خانواده‌ هستن اما خیلی از ایستگاه‌های آتش‌نشانی در آمریکا از این نژاد به عنوان نماد استفاده می‌کنن.

دالمیشن

وضعیت سلامتی

در کل، دالمیشن نژاد سالمیه اما مثل همۀ نژادها، مستعد ابتلا به بعضی بیماری‌هاست. البته لزوماً همۀ دالمیشن‌ها به این بیماری‌ها مبتلا نمی‌شن ولی اگه به فکر نگهداری از دالمیشن هستین، بهتره به این نکات توجه کنین.

1- ناشنوایی

ناشنوایی جزو مشکلات ژنتیکی در دالمیشن‌هاست که ممکنه نسل به نسل منتقل بشه. حدود هشت درصد از دالمیشن‌ها کاملاً ناشنوا به دنیا می‌آن و 22 تا 24 درصد فقط یک گوش سالم و شنوا دارن. همۀ پاپی‌ها در بدو تولد ناشنوا هستن و بعد از 12 الی 16 روز، گوش پاپی باز می‌شه. اگه تا شش هفته بعد از تولد، مشخص بشه که اندام کورتی در دالمیشن‌ها کار نمی‌کنه، ناشنوا بودن پاپی تأیید می‌شه. اندام کورتی بخشی از حلزون گوشه که کار تشخیص صدا رو انجام می‌ده. گاهی برای تشخیص ناشنوا بودن پاپی از روش‌های خونگی مثل پا کوبیدن روی زمین یا زدن در ماهیتابه به هم استفاده می‌شه. این روش‌ها قابل اعتماد نیست چون پاپیِ ناشنوا ارتعاش رو حس می‌کنه و با این شرایط خو می‌گیره.

2- سنگ کلیه

مجرای ادرار دالمیشن‌ها منحصر به فرده. به همین دلیل، مستعد سنگ کلیه‌ست. ادرار این نژاد به جای اوره یا آلانتوئین، حاوی اسید اوره است. نمک اسید اوره سنگ‌سازه. سنگ‌های بزرگ در مجرای ادرار گیر می‌کنن و سنگ‌های کوچیک (که بهشون شن هم می‌گن) همراه با ادرار دفع می‌شن. اگه مجرای ادرار کامل بسته بشه و این وضعیت به سرعت درمان نشه، جان حیوان به خطر می‌افته. برای همین، دالمیشن‌ها باید زیاد آب بنوشن و لازمه رژیم غذایی این نژاد رو کنترل کنین چون نباید حاوی مقدار زیادی پروتئین باشه.

3- حساسیت پوستی

خیلی از دالمیشن‌ها از حساسیت پوستی رنج می‌برن. سه نوع آلرژی اصلی وجود داره: حساسیت غذایی که با حذف بعضی غذاها از رژیم غذایی سگ درمان می‌شه، حساسیت تماسی که در واکنش به مواد (مثل روتختی، پودر کک، شامپو و سایر مواد شیمیایی) رخ می‌ده و اگه علت حساسیت حذف بشه، قابل درمانه و حساسیت تنفسی که به خاطر آلرژن‌های موجود در هوا مثل گردۀ گیاه، گرد و غبار و سفیدک رخ می‌ده. برای درمان این وضعیت، از دارو استفاده می‌شه. نوع دارو به شدت حساسیت بستگی داره. توجه داشته باشید حساسیت تنفسی معمولاً با عفونت گوش همراهه.

4- دیسپلازی لگن

یه بیماری ارثی که باعث می‌شه استخوان ران از مفصل لگن جدا بشه. این وضعیت با و بدون علائم بالینی رخ می‌ده. بعضی از سگ‌ها در یک یا دو پای عقب دچار درد و مشکل می‌شن. هر چی سن سگ بالا می‌ره، خطر آرتروز وجود داره.

5- دیسپلازی ماهیچۀ تنگ‌کنندۀ عنبیه

این اختلال چشم در دالمیشن‌ها ارثیه و باعث حساسیت به نور، شب کوری، کم بینایی یا نابینایی و آب مروارید می‌شه. در حال حاضر دیسپلازی ماهیچۀ تنگ‌کنندۀ عنبیه در دالمیشن‌ها شایع نیست اما برخی تحقیقات نشون می‌ده این وضعیت اغلب نادیده گرفته می‌شه. تحقیقات درمورد این بیماری و روش‌های درمان ادامه داره.

رنگ مو و پیرایش

موی منحصر به فرد دالمیشن نرم، کوتاه و مثل ساتنه. پشم بالای سرش مثل مخمل می‌مونه. زمینۀ بدنش سفیده و خال‌های مشکی یا قهوه‌ای تیره (جگری) داره که در اندازه‌های مختلف دیده می‌شن. خال‌های روی پا، سر و دم ریزترن. خال‌های روی گوش هم خیلی بامزه و خاصن. (هیچ کس نمی‌دونه این خال‌ها از کجا می‌آد. بعضی‌ها می‌گن شاید در اثر جهش ژنتیکیه.)
پاپی دالمیشن‌ها سفید خالص به دنیا می‌آن و به مرور، خالدار می‌شن. در موارد استثنا، بعضی پاپی‌ها هیچ موی سفیدی ندارن و رنگ بدنشون یکدست سیاه یا جگریه.
دالمیشن‌ها سگ‌های تمیزی هستن و اصلاً بو نمی‌دن یا خیلی کم پیش می‌آد که بوی بد بگیرن. موی بدن این نژاد گرد و خاک‌ رو به خودش جذب نمی‌کنه. یعنی حتی ممکنه این سگ کامل خودش‌ رو تو گِل بپلکونه (!) و بعد که خشک شد، یه درخششی داره که بیا و ببین. اما توجه داشته باشین که تو کل سال ریزش مو داره.
یه جوک بین صاحبان دالمیشن هست که می‌گن دالمیشن فقط دو بار ریزش مو داره: روز و شب! هر هفته با برس موهای سگ‌تون‌ رو شونه بزنین. برس نه خیلی نرم باشه، نه خیلی سفت. اگه مرتب این کارو انجام بدین، کافیه در سال فقط سه یا چهار بار دالمیشن‌ رو حمام کنین. اگه تعداد دفعات حمام بیشتر بشه، چربی طبیعی پوست و مو از بین می‌ره و باعث خشکی و پوسته پوسته شدن می‌شه.
اگه می‌خواین از بیماری لثه و بوی بد دهان جلوگیری کنین، هر روز دندان‌هاش‌ رو مسواک بزنین. یک یا دو بار در ماه ناخن‌هاش‌ رو کوتاه کنین تا پارگی و سایر مشکلات پیش نیاد. اگه موقع راه رفتن ناخن‌ها به زمین می‌خوره و تق تق صدا می‌ده، یعنی وقت کوتاهی رسیده. ناخن پای سگ‌ها رگ داره و اگه از ته کوتاهش کنین، باعث خونریزی می‌شه؛ و دیگه سگ‌تون با دیدن ناخن‌گیر در می‌ره و همکاری نمی‌کنه. اگه کوتاه کردن ناخن سگ‌تون با ناخن‌گیر براتون دشواره، می‌تونین از کارشناس‌های ما درخواست کنین تا همراه پکیج بعدی‌تون، سوهان برقی براتون ارسال کنن. کوتاه کردن ناخن با سوهان برقی کار خیلی راحتیه!

شاید دالمیشن‌ها نیاز به مراقبت بیشتر داشته باشن، اما زندگی باهاشون به قدری لذت‌بخشه که به زمان بیشتری که باید براشون بزارین می‌ارزه؛ البته اگه دالمیشن دارین یا تصمیم دارین به سرپرستی بگیرین، تیم کایندول کنار شماست تا با مشاوره‌های تخصصی و پکیج‌های شخصی‌سازی ‌شده، این مسیر رو برای شما آسون‌تر کنه.

اولین نفری باشین که دیدگاه خود را می نویسد.