

پروش توله ها دو حالت داره: هم میتونه تجربهی خیلی لذتبخشی باشه، هم میتونه باعث ناامیدی و سرخوردگی بشه. مطالبی که در ادامه گفته میشه، شانس موفقیت شما رو توی مراقبت و پرورش توله سگ های کوچیک بالا میبرن.
چند روز اول بعد از تولد، مادر تولهها بیشتر وقتش رو با توله هاش میگذرونه. توله ها توی ماه اول زندگیشون به مراقبت خیلی کمتری از طرف صاحبان نیاز دارن، چون مادرشون اونا رو تغذیه و مراقبت میکنه. در واقع توی اکثر موارد، صاحبان حیوونای خونگی نباید توی مراقبتهای مادر دخالت کنن.
مهمه که توله ها گرم نگه داشته بشن و مدام تغذیه بشن. کاری که شما بهعنوان صاحب این توله ها در این مرحله باید انجام بدین اینه که هر چند ساعت یکبار بررسی کنین و ببینین که گرم هستن و خوب تغذیه شدن. مادر هم باید بررسی بشه که میتونه شیر کافی با ظاهر طبیعی تولید کنه یا نه.
اگه مادر حاضر نمیشه زیاد توی جعبهی نگهداری بمونه، حواستون خیلی به دمای بدن توله ها باشه. اگر توله ها سرد هستن، حتماً گرمایش تکمیلی براشون در نظر بگیرین؛ اما مطمئن باشین این گرما رو طوری تأمین کنین که باعث سوختگیشون نشه، چون توله ها مثل سگهای بالغ نیستن که به گرمای زیاد واکنش نشون بدن. توی چهار روز اول زندگی، چه جعبهی نگهداری و چه محیط بیرون توله ها، باید دمایی بین 85 تا 90 درجه فارنهایت (4/29 تا 2/32 درجه سانتیگراد) داشته باشه. این درجه حرارت رو میشه بهتدریج تا روز 10- 7 به 80 درجه فارنهایت (7/26 درجه سانتیگراد) رسوند و توی هفتهی چهارم اونا میتونن تا 72 درجه فارنهایت (2/22 درجه سانتیگراد) رو تحمل کنن. اگر توله ها بزرگ باشن، نیاز نیست که حتماً دمای بیرون جعبه هم اندازهی دمای جعبه گرم باشه. مسئلهی دیگه اینه که وقتی توله ها کنار هم جمع میشن و بهم میچسبن، گرمای بدنشون باعث میشه گرم بشن، پس خیلی اونا رو گرم نکنین.
اگه مادر احساس کنه توله هاش توی خطر هستن یا اگر احساس کنه نور اتاق زیاده، ممکنه مضطرب بشه و نتونه شیر کافی تولید کنه. گذاشتن یک ملحفه یا پارچه بالای جعبهی نگهداری توله ها، برای کم کردن میزان نور، میتونه این مشکل رو حل کنه. یا میتونین یه جعبهی مسقف تهیه کنین.
بعضی سگ ها، بهخصوص سگ هایی که اولینباره زایمان میکنن، عصبی تر از بقیه هستن. این سگ ها حتی ممکنه بچه هاشون رو از صاحبانشون پنهان یا بخوان مُدام توله هاشون رو جابه جا کنن، حتی ممکنه توله ها رو به جایی سرد یا پر از آب ببرن. زمانی که سگ مادر چنین رفتاری از خودش نشون میده، باید توی قفس یا توی منطقهای امن و منزوی محبوس بشه؛ چرا که با این رفتارها حتی ممکنه توله هاش رو چه عمداً و چه سهواً بُکشه؛ البته این رفتار یه نوع واکنش محافظتی از طرف مادر نسبت به خطریه که احساس میکنه.
البته نگران نباشید تیم تخصصی kindwell کنارتون هست و با مشاورههای کاملا دقیق و علمی راهکارهای مناسب رو در اختیارتون میگذاره تا با کمترین نگرانی این دوره رو بگذرونید و لحظات شیرینی رو کنار بزرگ شدن توله سگهاتون تجربه کنین.
توی هفتهی اول، توله سگ ها باید 90 درصد مواقع یا خواب باشن یا در حال تغذیه کردن.
اگر میبینید حین غذا خوردن یا بعد از اون گریه میکنن، این یعنی یا بیمار هستن یا شیر کافی بهشون نرسیده یا شیر مادرشون عفونی شده (ماستیت). حواستون باشه یه تولهی تازه متولد شده خیلی مستعد عفونته و میتونه در عرض چند ساعت بعد از بیمار شدن، بمیره. اگه متوجهی گریه بیش از حد تولهای شدین، باید حتماً همهی تولهها و مادر معاینه بشن.
تولهها باید روزانه 5 تا 10 درصد وزن زمان تولدشون وزن بگیرن. وقتی شیر مادر برای تولهها کافی نباشه باید از تغذیهی تکمیلی یک تا ششبار در طول روز استفاده بشه و به طور معمول در هر بار استفاده، باید 5 تا از تولهها رو تغذیه کنین؛ البته چندین جایگزین تجاری عالی برای شیر مادر توی بازار وجود داره که کافیه فقط گرمشون کنین. قبل از استفاده باید اونا به دمای 95 تا 100 درجه فارنهایت (37.8 درجه سانتیگراد) برسونین. دمای غذای کمکی رو، روی دستتون آزمایش کنین؛ باید تقریباً هم دمای پوست دستتون باشه.
اگه مادر شیر کافی تولید نکنه یا شیرش آلوده باشه، توله ها مدام گریه میکنن. حواستون باشه اگه اینطور بشه حتی ممکنه کل توله ها ظرف 24 تا 48 ساعت بمیرن. در این شرایط معمولاً یا باید از جایگزینهای شیر استفاده کرد یا توله ها باید با مادر شیرده دیگهای تغذیه بشن. اگه تصمیم دارید از تغذیهی جایگزین استفاده کنید، حواستون باشه به همون میزان درج شده روی بسته به توله ها غذا بدین. توله هایی که کمتر از دو هفته از عمرشون میگذره باید هر 4-3 ساعت یکبار تغذیه بشن. توله هایی که دو تا چهار هفته از عمرشون میگذره باید 6 تا 8 ساعت یکبار تغذیه بشن. روند از شیر گرفتن هم باید از 3 یا 4 هفتگی شروع بشه.
توله ها با چشمهای بسته به دنیا میان. بیشتر توله ها در عرض 7 تا 14 روز بعد از تولد شروع میکنن به باز کردن چشماشون. اگه متوجهی وجود تورم، برآمدگی یا ترشح زیر پلکهای توله ها شدین، چشمها باید خیلی آروم آروم باز بشن یا میتونین از یه توپ پنبهای مرطوب شده با آب گرم برای کمک به باز کردن چشمها استفاده کنین. اگه تورم به علت عفونت باشه، چرک باید از پلکها خارج بشه و توله باید سریع توسط دامپزشک معاینه بشه، اگر چشمها تا 14 روز بعد از تولد باز نشد، دامپزشک باید توله رو معاینه کنه.
توله سگ ها رو باید از نظر سرعت رشدشون بررسی کنین. اونا باید بتونن ظرف دو هفته دو برابر وزن زمان تولدشون، وزن بگیرن. برای اینکه مطمئن بشین رشد توله ها طبیعیه، باید وزنگیری رو دقیق و منظم بهصورت روزانه تا هفتگی انجام بدین. اینکه تولهای وزن نگیره، نشونهی وجود مشکل و نیاز به مراقبتهای دامپزشکیه.
بعد از حدود دو هفته توله ها باید به یه هوشیاری نسبی رسیده باشن و تلاش کنن تنهایی بلند بشن. توی هفتهی سوم باید یاد گرفته باشن از جعبهشون بالا برن و توی چهار هفتگی همهی توله ها باید بتونن راه برن، ِبدَون و بازی کنن.
اکلامپسی (Eclampsia) یا تب شیر، کاهش سطح کلسیم بدن مادر به علت تولید زیاد شیره. این اتفاق معمولاً وقتی توله ها به سه تا پنج هفتگی میرسن (دقیقاً قبل از اینکه از شیر گرفته بشن) و معمولاً برای مادرایی که توله های زیادی دارن رخ میده. این عارضه به شکلیه که مادر دچار اسپاسم عضلانی میشه، اسپاسمی که باعث سفت شدن پاها شده، حرکات بدنش اسپاستیک میشه و شدید نفس نفس میزنه. این وضعیت میتونه در عرض 60 – 30 دقیقه حتی منجر به مرگ بشه، پس اگه متوجه چنین شرایطی شدین سریع با دامپزشک تماس بگیرین.
توله ها تا مدتی بعد از تولدشون و به واسطهی انتقال آنتیبادی غیرفعال از مادر به توله، در برابر خیلی از بیماریهای رایج سگ ها، ایمنی دارن. به این صورتکه بعضی از آنتیبادیها از جفت عبور میکنن و وارد سیستم گردش خون توله سگ ها میشن. به جز این، تعداد بیشتری از آنتیبادیها هم با خوردن اولین شیر مادر به اسم آغوز، به توله منتقل میشن. این آنتیبادیها که از مادر به توله ها منتقل شدن، توی چند هفتهی اول تولد، از اونا در برابر بیماریهایی که مادرشون نسبت به اونا مصون بوده، محافظت میکنن و برای همینه که اغلب توصیه میشه مادر چند ماه قبل از تولیدمثل و زایمانش، واکسینه شده باشه.
اگرچه آنتیبادیهایی که از طریق مادر منتقل میشن قدرت محافظتکنندگی بالایی دارن؛ اما تنها چند هفته تأثیر دارن. بعد از اون، توله سگ مستعد بیماری میشه. پس برنامهی واکسیناسیون باید از 6 تا 8 هفتگی شروع بشه. این همون دورهایه که خیلی از آنتیبادیهای منتقل شده از طرف مادر از بین میرن و توله سگ مستعد ابتلا به بیماریهای عفونی مختلف میشه. توله سگ ها باید واکسن بیماریهایی مثل دیستمپر، هپاتیت، پاروویروس، ویروس پراآنفولانزا و هاری رو دریافت کنن. واکسنهای دیگهای هم هستن که برای موقعیتهای خاص هستن و وقتی برای اولین واکسن توله سگتون مراجعه کنین در مورد اون واکسنها باهاتون صحبت میشه.
نکتهی دیگه که شاید لازم باشه بدونین اینه که آنتیبادیهای مادر فقط توی شیری که یک تا سه روز اول تولید میشه وجود داره. اگه توله ها به هر دلیلی توی این دوره نتونن شیر بخورن، بسته به مواجهه احتمالیشون با بیماری، واکسیناسیونشون باید زودتر از 6 هفتگی شروع بشه. دامپزشک شما بسته به شرایطی که تولهتون داره، میتونه در این مورد راهنماییتون کنه.
گردآورندگان: کریستا ویلیامز، کارشناس علوم و دامپزشک؛ ارنست وارد، دامپزشک
مرجع:
اولین نفری باشین که دیدگاه خود را می نویسد.